Świczkowicz (Świeczka, Swiechowicz, Śmiałecki, Candelinus) Wawrzyniec (ok. 1592 — 1635), profesor extraneus Uniwersytetu Krakowskiego, geometra, autor prognostyków, ławnik lwowski.
Był synem Wojciecha Świeczki, krawca z przedmieścia Skawiny koło Krakowa.
W semestrze letnim 1610 wpisał się Ś. na Wydz. Sztuk Wyzwolonych Uniw. Krak., wnosząc 2 gr opłaty immatrykulacyjnej; bakalaureat (z trzecią lokatą) uzyskał w r. 1614. W półr. letn. 1617 i półr. zim. 1617/18 połowicznie wypełnił zobowiązania wynikające z tzw. dwulecia wykładowego, bowiem wykładał jedynie przez dwa semestry. W r. 1618 uzyskał stopień magistra sztuk wyzwolonych i został promowany na doktora filozofii. Jako profesor extraneus prowadził w l. 1618—24 wykłady i dysputy. We wrześniu 1619 został odnotowany jako rektor szkoły mariackiej. T.r. wydał (najpewniej bezprawnie, nie będąc profesorem astrologii) Kalendarz świąt rocznych z wyborami czasów i z aspekty na Rok Pański 1620 przestępny i przybytni, przypisując sobie tytuł «profesora na katedrze», którego nigdy nie uzyskał; posiadał jedynie uprawnienia profesora zewnętrznego («extraneus») z prawem wykładania i prowadzenia dysput w zakresie sztuk wyzwolonych. Zamierzając podjąć starania o katedrę astrologii, ogłosił w marcu 1623 tezy do dysputy na temat prognostyków i wróżenia z gwiazd pt. Quaestio de corporum coelestium prognosi (Cracoviae). Przeprowadzona w kolegium teologicznym dysputa zakończyła się niepowodzeniem; Ś. nie uzyskał katedry, został natomiast skierowany na profesurę matematyki do Akad. Lubrańskiego w Poznaniu. Mimo to pozostał jako extraneus na Uniw. Krak., ograniczając (prawdopodobnie z powodu zarazy) zajęcia dydaktyczne. Dn. 1 IV 1624 wystąpił jako promotor świeżo wyegzaminowanych bakałarzy z mową o treści filozoficzno-pedagogicznej, którą następnie ogłosił pt. Oratio de praesumptione et desperatione morum et studiorum impedimentis… (Cracoviae 1626). Zatrudniony ok. r. 1624 w żupach wielickich, prowadził pomiary kopalni soli, być może zastępując Jana Brożka, przebywającego wówczas na studiach zagranicznych.
Wobec niewielkich szans uzyskania katedry na Uniwersytecie przeniósł się Ś. do Lwowa. W r. 1625 został seniorem szkoły katedralnej, będącej w tym czasie kolonią akademicką Uniw. Krak.; funkcję tę pełnił jeszcze w r. 1627. Podlegając faktycznie arcybp. lwowskiemu Janowi Próchnickiemu, korzystał z możliwości druku w oficynie metropolitalnej Jana Szeligi, wydając «na skalę przemysłową» (H. Barycz) dochodowe kalendarzyki prognostyczne. Starając się o pozyskanie możnych protektorów, dedykował je star. krasnostawskiemu Jakubowi Sobieskiemu (Rozsądek z przestrogą na obwieszczenie urodzaju, chorób i inszych przygód [...] na rok Pański 1626), wojewodzicowi poznańskiemu Mikołajowi Ostrorogowi (Rozsądek z gwiazd i obrotów niebieskich […] na rok Pański 1629...), star. trembowelskiemu i rohatyńskiemu Aleksandrowi Bałabanowi (Praktyka z gwiazd i obrotów niebieskich na rok po narodzeniu Pańskim 1630...), podkomorzemu bełskiemu Bartłomiejowi Bełżeckiemu (Prognostyka z gwiazd i obrotów niebieskich na rok Pański 1631) i woj. kijowskiemu Januszowi Tyszkiewiczowi (Rozsądek z przestrogą na obwieszczenie przypadków i odmian na powietrzu rozmaitych […] na rok Pański 1632...). W r. 1626 opublikował ponadto biograficzny utwór „Vita Illustris et Magnifici Viri D. Bartholomaei Nowodvorscii....”, zapewne autorstwa Sobieskiego, a nie Jerzego Nowodworskiego, bratanka Bartłomieja, jak przypuszczał Henryk Barycz. W r. 1627 został Ś. pisarzem ławy miejskiej we Lwowie; 30 VI 1628 uzyskał od Zygmunta III tytuł geometry publicznego. T.r. otrzymał od ławy miejskiej złoty pierścień wartości 15 złp. W r. 1629 był już notariuszem publicznym nominacji papieskiej. W czasie bezkrólewia w r. 1632 wspólnie z rajcami, ławnikami i przedstawicielami Kolegium 40 Mężów wniósł 25 VI t.r. do akt grodzkich lwowskich protest przeciw uchwale sejmiku wiszeńskiego z 3 VI, podporządkowującej sądom kapturowym sprawy należące do kompetencji sądów miejskich. Dn. 22 II 1633 został obrany ławnikiem. We Lwowie posiadał Ś. odziedziczoną po pierwszej żonie 1/9 część kamienicy przy ul. Szkockiej («sklep dolny, sklepik na piętrze trzecim, także kilka łokci w sieni») o wartości 700 złp. oraz wniesioną mu przez drugą małżonkę część kamienicy Gelazynowskiej przy Rynku (między kamienicami Sykstowską i Faurbachowską). W kamienicy Gelazynowskiej spisał 2 II 1635 «na łożu boleści» testament. Majątek, szacowany na ok. 5 tys. złp., podzielił między żonę, dwie córki z pierwszego małżeństwa i potomka z drugiego związku «jeśli go Pan Bóg na świat da». Między dzieci z obu małżeństw nakazał podzielić również swój księgozbiór, zastrzegając jego uprzednie «castrowanie» przez dominikanów z ksiąg zakazanych. Jako miejsce swego pochówku wskazał kryptę pod wielkim ołtarzem kościoła Dominikanów p. wezw. Bożego Ciała we Lwowie (gdzie została pochowana jego pierwsza żona), przeznaczając 50 złp. na odprawienie nad grobem stu mszy żałobnych. Na opiekunów swych dzieci wyznaczył Wojciecha Boczkowicza, Jana Gelazyna i Kaspra Jankowicza. Zmarł we Lwowie przed 9 II 1635.
W zawartym w r. 1627 małżeństwie z Reginą Moskiewiczanką (zm. 1633), córką szmuklerza Tomasza Moskiewicza «alias Osińskiego» miał Ś. córki Elżbietę i Krystynę. Po śmierci Reginy ożenił się na początku r. 1634 z Elżbietą Gelazynówną; z tej okazji otrzymał od Rady Miejskiej dwanaście srebrnych łyżek o wartości 52 złp. 27 gr. W momencie śmierci Ś-a Elżbieta zapewne spodziewała się potomka.
Wnukiem Ś-a był lwowski lekarz Jan Aleksander Castelli.
Estreicher, XXX 83—4; Jocher, nr 5265; Kapral M., Urzędnicy miasta Lwowa w XIII—XVIII wieku, Tor. 2008; Siarczyński, Obraz wieku panowania Zygmunta III, II 243; Żebrawski, Bibliogr., nr 2790; — Barycz H., Jakub Sobieski Starszy czy Wawrzyniec Świczkowic? (Gawęda bibliograficzna w sprawie autorstwa najstarszej biografii Bartłomieja Nowodworskiego), „Biul. B. Jag.” R. 31: 1981 nr 1/2 s. 119—33; Horn M., Walka klasowa i konflikty społeczne w miastach Rusi Czerwonej w latach 1600—1647 na tle stosunków gospodarczych, Wr. 1972 s. 86; Krukowski J., Szkolnictwo parafialne Krakowa w XVII wieku, Kr. 2001; Petryšak B., Budenni ta svjatkovi podiï u žytti mis’koho pysarja u L’vovi v XIV—XVII stolittjach, w: Lwów, miasto, społeczeństwo, kultura, Kr. 2014 IX 32; taż, «Lycar pera i kalamarja» — pysar mista L’vova Vojcech Zymnyckyj (1583—1639 rr.), L’viv 2011; taż, Pisarze miejscy lwowscy jako testatorzy i spadkobiercy od XIV do pierwszej połowy XVII wieku, „Kwart. Hist. Kult. Mater.” R. 61: 2013 nr 2 s. 302—3; Różycki E., Książka polska i księgozbiory we Lwowie w epoce renesansu i baroku, Wr. 1994 s. 208, 216; Stoksik J., Małopolscy miernicy w XVI—XVII wieku. Społeczeństwo staropolskie, W. 1986 IV 84—5; Urban W., Losy wychowanków Akademii Krakowskiej w drugiej połowie XVI i pierwszej połowie XVII wieku, w: Kaniewska I. i in., Studia z dziejów młodzieży Uniwersytetu Krakowskiego w dobie Renesansu, Red. K. Lepszy, Kr. 1964 s. 190—1; Wiszniewski, Hist. liter. pol., VIII 150; Zubyk R., Gospodarka finansowa miasta Lwowa w latach 1624—1635, Lw. 1930 s. 254, 299; — Akta grodz. i ziem., XX; Album civium Leopoliensium: rejestry przyjęć do prawa miejskiego we Lwowie 1388—1783, Oprac. A. Janeczek, P.—W. 2005; Album Stud. Univ. Crac., IV 17, 68; Statuta nec non liber promotionum, s. 275, 281; — Arch. UJ: rkp. 76 s. 286, Akta papierowe, fasc. 268 nr 5944; B. Jag.: rkp. 220 k. 112—23, rkp. 5359 XIII k. 118—19; B. Ossol.: rkp. 124 s. 108; Central’nyj deržavnyj istoryčnyj archiv Ukraïny we Lw.: F. 52 op. 2 spr. 229 s. 633—4, 657, spr. 262 s. 240, spr. 340 s. 531—41 (testament Ś-a), spr. 397 s. 770a, spr. 649 s. 2—3, 13—15, 25—7, 36—7, 51—2, 65—6, 87—8, 102—3, spr. 737 k. 131, spr. 777 s. 40, 134, 254, 324, 336, 407, 415, spr. 778 s. 34—5, 132, 252, spr. 955 s. 14; — Informacje Bohdany Petryshak ze Lw.
Mieczysław Barcik